Παπαστεφανάκη, Ελευθερία. Η γέννηση και η εξέλιξη της αριστερής παιδαγωγικής σκέψης στην Ελλάδα από το Μεσοπόλεμο έως το τέλος του εμφυλίου πολέμου
- Έργο (αυτοτελές έργο)
- Ακαδημαϊκά έργα
- 2018
- Ελληνικά
-
- W0676
- Εξεταστική επιτροπή: Δαλακούρα Αικατερίνη, Αθανασιάδης Θεοχάρης, Φουρναράκη Ελένη, Βαφέας Νικόλαος, Βόγλης Πολυμέρης, Καραμανωλάκης Βαγγέλης, Κουμπουρλής Γιάννης
-
-
Η παρούσα διδακτορική διατριβή αφορά τη διερεύνηση της διαδικασίας ανάδυσης της αριστερής παιδαγωγικής σκέψης στη χώρα μας. Η διαδικασία αυτή εδράζεται πρώτα στην πορεία ανάπτυξης και στη δράση του Εκπαιδευτικού Ομίλου και δεύτερον στην πορεία ανάπτυξης του κομμουνιστικού κινήματος στη χώρα μας. Κορυφαία στιγμή για την εμφάνιση του αριστερού παιδαγωγικού στοχασμού θα είναι η διάσπαση του Εκπαιδευτικού Ομίλου το 1927 και η διακήρυξη της διοικούσας επιτροπής του Ομίλου μετά τις κρίσιμες συνεδριάσεις του. Νωρίτερα, από την εποχή της δημιουργίας του Ομίλου και της επίδρασης που άσκησε το έργο του Σκληρού, αλλά και η σοσιαλιστική σκέψη στη Γερμανία των αρχών του 20ου αιώνα, ο σοσιαλισμός φαίνεται να επηρεάζει τη σκέψη των πρωταγωνιστών του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Τη διαδικασία αυτή θα ανακόψει το ανοδικό ρεύμα του βενιζελισμού το οποίο δίνει στην τριανδρία του Εκπαιδευτικού Ομίλου τον αναγκαίο θεσμικό τόπο εφαρμογής της μεταρρύθμισης. Η διάψευση της Μεγάλης Ιδέας, η επικράτηση των μπολσεβίκων στη Ρωσία και οι αλλεπάλληλες ματαιώσεις των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών ωθούν μέρος του εκπαιδευτικού κόσμου προς τα αριστερά, ανοίγοντας την προοπτική αποδοχής του μαρξισμού στη σφαίρα της παιδαγωγικής θεωρίας και πράξης.Δίπλα στην παραπάνω διαδικασία, η γέννηση και η εδραίωση του ΚΚΕ θα επιτρέψει την εμφάνιση μιας νέας ποιοτικά πολιτικής πρότασης και τη διατύπωση ενός εκπαιδευτικού λόγου που εμπνέεται από την παιδαγωγική θεωρία και πράξη στη νεαρή ΕΣΣΔ. Ο πολυτεχνισμός στις διάφορες φάσεις και εκφάνσεις εξέλιξής του στην ΕΣΣΔ θα αποτελέσει αντικείμενο μελέτης για τους Έλληνες αριστερούς παιδαγωγούς και δημιουργικής προσαρμογής της εγχώριας πρότασης της γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης με την προοπτική της ταξικής προοπτικής και της κοινωνικής μεταβολής που επαγγέλλεται ο κομμουνισμός.Η δεκαετία του 1940 και η περίοδος της Κατοχής και του Εμφυλίου θα επιτρέψουν στους αριστερούς παιδαγωγούς να εφαρμόσουν εν μέρει τις παιδαγωγικές τους προτάσεις στο πλαίσιο της πολιτικής εξουσίας που διαμορφώνει η αριστερά. Μέσα σε ιδιάζουσες συνθήκες, το όραμα μιας νέας Ελλάδας υπό το γενικό τίτλο της «Ανοικοδόμησης» θα συμπεριλάβει τους εκπαιδευτικούς σχεδιασμούς σε ένα ευρύτερο σχέδιο μεταπολεμικής ανοικοδόμησης της χώρας. Κορύφωση αυτής της διαδικασίας θα είναι οι εργασίες του Ανταίου.Εκτός από τα παραπάνω, η παρούσα διδακτορική διατριβή στρέφει την προσοχή της προς άλλες δύο διαστάσεις του αριστερού εκπαιδευτικού λόγου και πρακτικής: την εκπαίδευση στις φυλακές και τις εξορίες και τις προτάσεις για την εκπαίδευση των δύο φύλων. Η μακρόχρονη, από την περίοδο του Μεσοπολέμου μορφωτική δραστηριότητα στις φυλακές και τις εξορίες μας επιτρέπει να διερευνήσουμε όψεις της εκπαιδευτικής δράσης και σκέψης των γνωστών αριστερών παιδαγωγών, οι οποίοι βρέθηκαν σε τόπους περιορισμού και ανέπτυξαν το εκπαιδευτικό τους έργο. Οι ιδιάζουσες συνθήκες του πλαισίου της φυλακής και της εξορίας και η μακρόχρονη έκταση του φαινομένου επιτρέπουν τη σταθερότερη ίσως αποτίμηση της εκπαιδευτικής πρότασης που επαγγέλονταν η αριστερά.Από την άλλη, οι αντιλήψεις των αριστερών παιδαγωγών για την έμφυλη διάσταση της εκπαίδευσης μας επιτρέπουν να διαπιστώσουμε όψεις του φεμινιστικού κινήματος της χώρας μας. Η κίνηση από τον «αστικό φεμινισμό» προς το σοσιαλιστικό φεμινισμό θα έχει το αντίκρισμά του στην παιδαγωγική θεωρία και πρακτική. Οι εφαρμογές των αριστερών παιδαγωγών τη δεκαετία του 1940 θα λάβουν χώρα σε ένα πλαίσιο στο οποίο ο σοσιαλιστικός φεμινισμός και οι αναγκαιότητες της ένοπλης πάλης στην ύπαιθρο και τα αστικά κέντρα επικαθορίζουν την αντίληψη για τα φύλα και την εκπαίδευσή τους, ανατέμνοντας παράλληλα παλαιότερους έμφυλους ρόλους.
-
- Original: AltSol Company - Rules: RDA
